روش استفاده از کولیس
وسیله ای که مشاهده می نمایید کولیس نام دارد، دستگاه اندازه گیری کولیس وسیله ای با دقت بسیار بالا در اندازه گیری که به کمک مهندسان در رشته های نقشه کشی و مکانیک به جهت اندازه گیری های دقیق طول، عرض و عمق اجسام آمده است.
این وسیله در انواع ورنیه یا دستی ، دیجیتالی و گیج دار یا عقربه ای موجود می باشد که در ادامه ضمن معرفی کامل آن به چگونگی اندازه گیری با کولیس نیز خواهیم پرداخت.
کولیس Vernier Caliper به جهت دقت بالا و همچنین متفاوت از لحاظ متریال بسیار دقیق تر از خط کش معمولی بوده به همین ترتیب بسیار مورد توجه قرار گرفته است، به گونه ای که تا اندازه های صدم میلی متر را اندازه گیری خواهد کرد.
با توجه به دقت کوليس مقدار اعشاری آن بيان می شود. مثلا اعداد خوانده شده توسط کوليس 0.02 هميشه دارای اعشار زوج يعنی يا 0.02 ، 0.04 ، 0.06 ، 0.08 يا 0.00 می باشد و يا رقم اعشار کوليس 0.05 هميشه 0.00 يا 0.05 می باشد.
بنابراين بايد دقت نمود اعدادی که خوانده می شوند در محدوده های ذکر شده باشند.
برای خواندن مقدار دقيق نشان داده شده ابتدا بايد مقدار صحيح اندازه خوانده شود. مقدار صحيح عددی است که صفر ورنيه بعد از آن قرار گرفته است. مثلا در تصوير زیر، صفر ورنيه بين عدد ۳۷ و ۳۸ قرار گرفته است. چون از ۳۷ رد شده و هنوز به ۳۸ نرسيده ، پس اندازه بايد از ۳۷ بزرگتر و از ۳۸ کوچکتر باشد. بنابراين مقدار صحيح در اين اندازه گيری ۳۷ می شود.
برای خواندن مقدار اعشار بايد ديد کدام يک از خطوط مندرج روی ورنيه با خطوط مندرج روی خط کش در يک راستا قرار دارند. سپس با توجه به دقت کوليس استفاده شده مقادير را از صفر شمارش کرده تا به آن خط هم راستا با خط کش برسيم.
اين مقدار ، مقدار اعشاری اندازه مورد نظر است. به عنوان مثال در تصوير بالا روی عدد ۴۶/۰ قرار گرفته است.
نکته: معمولا خواندن کولیس هایی با دقت 0.02 میلیمتر دشوار است .
اگر نمیتوان تشخیص داد کدام خطوط دقیقا در یک راستا هستند کافیست سه خطی که به نظر در یک راستا میایند را پیدا کرده و خط میانی را بخوانید.
مثلا در اینجا که 38-40-42 به نظر در یک راستا هستند و عدد 40 انتخاب می شود، البته فقط در زمانی که نمیتوان به صورت دقیق تشخیص داد این روش پیشنهاد می گردد (اما بهترین حالت دقت بیشتر و اتخاب صحیح عدد مورد نظر است).